Windows 3.0
Seria Windows 3.0 została wydana 22 maja 1990. Zawarto w niej znacznie odświeżony interfejs użytkownika oraz ulepszenia techniczne w celu lepszego wykorzystania mechanizmów zarządzania pamięcią udostępnianych przez procesory Intela: 80286 i 80386. Programy pisane dla MS-DOS można było teraz uruchamiać w oknie (co wcześniej było dostępne w bardziej ograniczonej formie w Windows/386 2.1). Dzięki temu system udostępniał wielozadaniowość dla starszych programów. Na rynku komputerów domowych miało to mniejsze znaczenie, bo gry i inne programy rozrywkowe nadal wymagały bezpośredniego dostępu do sprzętu, a taki dawał tylko DOS.
Dodano oparty na ikonach program zarządzający innymi programami oraz program do obsługi plików (winfile), które zastąpiły stary tekstowy kombajn. Zarządzanie ustawieniami scentralizowano i przemodelowano na wzór Mac OS. Do odziedziczonych po wersjach 2.x programów Notepad, Write i gry Reversi dołączyła gra Solitaire.
Windows 3.0 był ostatnim systemem mogącym pracować w trybie rzeczywistym procesora i ostatnim, który był w pełni zgodny z programami dla starszych wersji.
Windows 3.1 i dalsze
Windows 3.1 (pierwotna nazwa kodowa: Janus) ukazał się 18 marca 1992, został poszerzony o podstawową obsługę multimediów (nagrywanie dźwięku, odtwarzacz muzyki z CD) oraz o standard czcionek TrueType, co sprawiło, że system ten stał się poważną platformą do tworzenia publikacji. Wersje te uruchamiają się z poziomu MS-DOS (wpisując win przy jego starcie).
Sieć w Windows 3.x
Obsługa sieci w Windows 3.x opierała się na korzystaniu z zewnętrznego oprogramowania, np. Trumpet Winsock. Po Windows 3.11 ukazało się rozszerzenie Windows 3.11 for Workgroups, które obsługiwało już sieć.
Początek braku zgodności z poprzednikami
Windows 3.1 miał być zgodny z poprzednimi wersjami, ale już tylko w pewnym stopniu. Wersje 3.1 i 3.11 nie mogłyby obsługiwać nowych formatów grafiki (GIF czy JPG), polegając wyłącznie na mapach bitowych.
Zwiastuny interfejsu współczesnych systemów Windows
- Pulpit i Uruchom: Niemal wszystkie programy były objęte przez większy program (lub folder) o nazwie Menedżer programów. Dodatkowo miał on pasek menu, dzięki któremu można było m.in.:
- uruchomić program za pomocą narzędzia Uruchom
- Zamknąć środowisko Microsoft Windows 3x.
- otworzyć pomoc
- uruchomić Samouczek systemu Microsoft 3x
- Pasek zadań: Windows 3.x ikony zminimalizowanych programów były widoczne na pulpicie.
- Mój komputer: W Windows 3.x istniał Menedżer plików.
- Windows 3.1 był ostatnim systemem, który nie wykorzystywał menu kontekstowego przypisanego do prawego klawisza myszy. Jednak nie oznacza to, że takie menu nie było dostępne w systemie Windows 3.1 (menu kontekstowe wykorzystywały np. aplikacje Microsoft Word 6.0, Microsoft Excel 5.0, Microsoft PowerPoint 4.0, Microsoft Access 2.0).
Inne zmiany
- Pojawienie się profesjonalnego narzędzia DTP: CorelDraw.
- Obsługa czcionek Środkowej i Wschodniej Europy (wersja Windows 3.1 for Central and Eastern Europe) oraz Chin (Windows 3.2)
- Windows 3.1 był pierwszym systemem operacyjnym firmy Microsoft przetłumaczonym na język polski.
